Bệnh nhân nhập viện trong tình trạng vết cắn bị sưng, phù nề, lan đến giữa cẳng tay.
Đó là trường hợp của bệnh nhân N.P.T. (43 tuổi, ngụ tại Bình Dương). Trước đó, người đàn ông này ra vườn nhà hái rau, bất ngờ cảm thấy đau nhói ở bàn tay trái. Ông T. thấy ngón tay có 2 lỗ nhỏ chảy máu, giống vết cắn của rắn. Bệnh nhân và gia đình đã tìm khắp vườn để xác định con vật cắn.
Sau khoảng 10 phút, người nhà bệnh nhân bắt được một con rắn lục đuôi đỏ. Ngay lập tức, ông T. được người nhà garo vùng bị cắn và đưa đến Bệnh viện quận Thủ Đức, TP.HCM.
Qua thăm khám, bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân bị tổn thương nặng ở vị trí rắn cắn khiến bàn tay phù nề. Các bác sĩ nhanh chóng xử trí bằng cách dùng kháng sinh, rửa vết cắn ngừa nhiễm trùng, tiên phòng uốn ván, truyền huyết thanh kháng nọc rắn lục.
Bàn tay của bệnh nhân sưng nề sau khi bị rắn cắn. Ảnh: BVCC.
Sau một giờ, sức khỏe của bệnh nhân chuyển biến xấu. Người đàn ông này tiếp tục được truyền 10 lọ huyết thanh kháng nọc rắn. May mắn, tổn thương ngưng diễn tiến. Bệnh nhân được truyền thêm 3 lọ huyết thanh, duy trì trong 18 giờ.
Sau điều trị, sức khỏe của ông T. được kiểm soát, vết thương giảm sưng nề và được xuất viện.
Theo bác sĩ Vũ Ngọc Chức, Trưởng khoa Cấp cứu, hàng năm, cơ sở y tế này tiếp nhận rất nhiều trường hợp bị rắn độc cắn. Đây là tai nạn xảy ra quanh năm. Ở nước ta, các trường hợp bị rắn độc cắn thường gặp do là rắn hổ và rắn lục. Nếu không xác định được loại rắn độc nào cắn, bác sĩ có thể dựa trên biểu hiện nhóm triệu chứng để nhận diện nhằm đưa ra hướng điều trị thích hợp.
Với họ rắn hổ, 2 nhóm biểu hiệu thường gặp là tổn thương mô ở vị trí cắn (đau, phù nề, hoại tử) và biểu hiện thần kinh (yếu cơ, liệt cơ, liệt dây thần kinh). Nguyên nhân tử vong trước khi nhập viện thường gặp là yếu liệt cơ hô hấp.
Với họ rắn lục, 2 nhóm biểu hiệu thường gặp là tổn thương mô và biểu hiện bất thường về huyết học (chảy máu, rối loạn đông máu). Nguyên nhân tử vong thường là chảy máu, mất máu diễn tiến rất nhanh và nặng.
Bác sĩ Chức nhấn mạnh thực hiện sơ cứu ban đầu và chỉ định dùng huyết thanh kháng nọc rắn phù hợp đóng vai trò rất quan trọng trong xử trí rắn cắn. Một số sai lầm phổ biến trong sơ cứu rắn cắn là rạch, hút nọc độc, buộc garo, bôi các chất lạ vào vùng bị thương. Việc sơ cứu không đúng sẽ gây hại thêm cho người bị rắn cắn như nhiễm trùng, đoạn chi và thậm chí tử vong.
